İki liderin buluşması ses getirirken, Rusya ve Kuzey Kore arasındaki ilişkilerin ilerlemesi özellikle ABD, NATO, Japonya ve Güney Kore’de kaygı yaratırken iki ülke bir dizi anlaşmaya da imza attı.
Dün Rus lider Putin tarafından açıklanan anlaşmada Rusya ve Kuzey Kore’nin “taraflarından birine yönelik bir saldırı durumunda karşılıklı yardım sağlanması” maddesi dünya çapında ses getirmişti.
Birçok askeri, ekonomik ve teknolojik maddenin yer aldığı anlaşmanın maddeleri dün açıklanmadığı için dünya basını anlaşmayı “gizemli” olarak manşetlere taşıdı.
İki ülkenin birçok alanda iş birliğini öngören anlaşmalarının maddeleri bugün maddler halinde açıklandı.
Kuzey Kore, Rusya ile imzalanan Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması çerçevesinde tarafların muhtemel bir savaş halinde birbirlerine “gecikmeksizin” askeri ve diğer yardımları sağlama konusunda mutabık kaldığını açıkladı.
Anlaşmanın ayrıca uzay, biyoloji, barışçıl nükleer enerji, yapay zeka, bilişim dahil birçok alanda değişim ve işbirliğini kapsadığı kaydedildi.
BM ANLAŞMASI HATIRLATILDI
Tarafların muhtemel bir saldırı halinde birbirlerine gecikmeksizin askeri yardım sağlama konusunda mutabık kaldığı belirtilirken, Birleşmiş Milletler (BM) Anlaşmasının 51. maddesinin “BM üyesi ülkelerin kendilerine karşı silahlı bir saldırı düzenlenmesi halinde bireysel ve kolektif meşru müdafaa hakkına sahip olduğunu öngördüğü” hatırlatıldı.
Putin ve Kim tarafından imzalanan anlaşmada “İki taraftan biri, tek bir ülkeden veya birkaç ülkeden gelen silahlı saldırı nedeniyle savaşa girerse diğer taraf BM Anlaşmasının 51. maddesi ile Kuzey Kore ve Rusya Federasyonu yasaları uyarınca elindeki tüm imkanları seferber ederek gecikmeksizin askeri ve diğer yardımları sağlayacaktır” ifadelerinin yer aldığı kaydedildi. Anlaşmanın ayrıca taraflara birbirlerinin çıkarlarını ihlal eden üçüncü ülkelerle iş birliği yapmama şartı getirdiği belirtildi.
ANLAŞMANIN AMACI KALICI ORTAKLIK
Amacı “uluslararası hukuk ilkelerine dayalı kalıcı bir ortaklık geliştirmek” olan anlaşma çerçevesinde tarafların “küresel stratejik istikrarı ve yeni adil ve eşit bir uluslararası düzeni” kurmak üzere iş birliğini güçlendireceği ifade edilirken, anlaşma metninde “İki taraf, savaşın önlenmesi ve bölgesel ve küresel barış ve güvenliğin sağlanması için savunma kabiliyetlerini güçlendirmeye yönelik mekanizmalar geliştirecektir” ifadelerinin yer aldığı belirtildi.
Savunma dışında birçok farklı alanda iş birliği öngören anlaşmada şu maddeler yer aldı:
– Taraflar, karşılıklı ticaret hacmini artırmak, gümrük ve mali hizmetler gibi alanlarda ekonomik iş birliği için uygun şartları oluşturmak ve 28 Kasım 1996 tarihinde kabul edilen Yatırımların Teşviki ve Korunmasına İlişkin Hükümetlerarası Anlaşmaya uygun olarak karşılıklı yatırımları teşvik etmek ve korumak için çaba gösterecektir
– Taraflar, Kuzey Kore ve Rusya Federasyonu’nun özel veya serbest ekonomik bölgelerine ve bu bölgelerde çalışan kuruluşlara destek sağlayacaktır
– Taraflar uzay, biyoloji, barışçıl nükleer enerji, yapay zeka, bilişim alanları dahil olmak üzere bilim ve teknoloji alanlarında değişim ve işbirliğini geliştirecek ve ortak araştırmaları proaktif olarak kolaylaştıracaktır
– Taraflar, kapsamlı ikili ilişkilerin geliştirilmesinin önemi doğrultusunda karşılıklı ilgi alanlarında iş birliğini ve kalkınmayı destekleyecektir
– Taraflar ülke dışı nitelik taşıyan yaptırımlar da dahil olmak üzere tek taraflı zorunlu yaptırımların uygulanmasına karşı çıkacak ve bu tür yaptırımların uygulanmasını BM kuralları ve uluslararası hukuk ve düzenlemelere aykırı yasadışı tedbirler olarak kabul edecektir
– Herhangi bir üçüncü ülkenin taraflardan birine karşı tek taraflı zorunlu yaptırımlar uygulaması halinde, iki taraf da yaptırımların dolaylı etkilerini ortadan kaldırmak veya en aza indirmek için pratik çaba gösterecektir
– Taraflar uluslararası terörizm, radikalizm, çok uluslu organize suçlar, insan ticareti, rehin alma, yasadışı göç, yasadışı para dolaşımı, suç yoluyla elde edilen gelirin aklanması, terörizmin finansmanı, kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanı, sivil havacılık ve deniz seyrüseferinin güvenliğini tehdit eden yasadışı eylemler ve malların, uyuşturucu bileşenlerinin, silahların, kültürel ve tarihi kalıntıların yasadışı dolaşımı gibi tehditlerle mücadelede birbirleriyle işbirliği yapacaktır.
GÜNEY KORE’DEN CEVAP GECİKMEDİ
Son haftalarda sınırdan balonlar aracılığıyla Kuzey ve Güney Kore’nin karşılıklı olarak iki tarafa da çöp ve propaganda broşürleri göndermesi gündem olmuş ve iki ülke arasındaki gerginlik tırmanmıştı.
Güney Kore, Rusya-Kuzey Kore anlaşmasının ardından jet hızıyla bir açıklama yayınlayarak iki ülkenin tehdit gibi algılanan iş birliği konusunda geri adım atılmayacağının altını çizdi.
Associated Press’in haberine göre Güney Kore Başkanlık Ofisi, Rusya ve Kuzey Kore arasında varılan ve savaş durumunda karşılıklı savunma yardımı sözü veren anlaşmayı kınadı.
Güney Kore, Rusya-Kuzey Kore anlaşmasının ardından Ukrayna’ya silah tedarik etmeyi değerlendireceğini açıkladı.
Ofis ayrıca Güney Kore’nin Ukrayna’ya desteğini ölümcül olmayan malzemelerle sınırlama politikasını yeniden gözden geçireceğini söyledi.
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un ofisinden yapılan açıklamada, “Kore Savaşı ve Ukrayna’daki savaş gibi işgal savaşları başlatma geçmişine sahip iki tarafın şimdi uluslararası toplum tarafından asla gerçekleşmeyecek önleyici bir saldırıya dayanarak karşılıklı askeri iş birliği sözü vermesi çok saçma” denildi.
Güney Kore açıklamanın devamında “Özellikle Rusya’nın Kuzey Kore’ye yönelik yaptırım kararını onaylayan Güvenlik Konseyi daimi üyesi statüsüne rağmen Kuzey Kore’yi destekleme ve güvenliğimize zarar verme kararı, kaçınılmaz olarak Güney Kore-Rusya ilişkileri üzerinde olumsuz bir etki yaratacaktır” ifadesine de yer verildi.
